Berdasarkan konsepnya, Pura Dalem Balingkang menerapkan konsep Tri Mandala seperti kebanyakan pura-pura di Bali. Yang membagi ruang atau
mandala menjadi
tiga bagian sebagai reflika dari konsep Tri
Bhuwana yaitu Bhur Loka atau Nista Mandala, Bwah Loka atau Madya Mandala, dan Swah Loka atau Utama Mandala. Sehingga sering dikatakan bahwa denah pura adalah
perlambang alam semesta atau Bhuwana Agung. Akibatnya penempatan bangunan dalam pura disesuaikan
dengan pembagian tersebut di atas, seperti bangunan-bangunan suci di tempatkan
di Jeroan dan bangunan penunjang di
tempatkan di halaman pertama atau Jabaan.
Denah Pura Dalem Balingkang
Keterangan bagan :
I Uttama Mandala
1.
Tepasana sthana Bhatari Prethiwi
2.
Meru tumpang 11 sthana Sang Hyang Pasupati
3.
Meru tumpang 9 sthana Dewata Nawasanga
4.
Palinggih Pajenangan Bhatara Dalem
Balingkang
5.
Meru tumpang 7 sthana Sang Hyang Sapta Rsi
6.
Meru tumpang 5 sthana Bhatara Wisnu
7.
Meru tumpang 3 sthana Bhatari Tri Purusa
8.
Meru tumpang
2 sthana Bhatari Sri dan Bhatari
Sedana
9.
Bale Tajuk
10.
Bale Tajuk
11.
Bale Tajuk
12.
Bale Tajuk
13.
Sanggar Agung rong 3 sthana Śiwa,
Sadaśiwa, Paramaśiwa
14.
Bale Tajuk
15.
Bale Tajuk
16.
Bale Tajuk
17.
Bale Tajuk
18.
Sanggar Agung rong 3 sthana Śiwa, Sadaśiwa, Paramaśiwa
19.
Manjangan Sakaluwang sthana Panca Rsi
20.
Bale Mundar-Mandir linggih Pacalang
21.
Bale Mundar-Mandir linggih Pacalang
22.
Bale Slaka saka 16
23.
Bale Mas saka 32
24.
Lumbung sthana Bhatari Sri
25.
Gedong Panghulun Bale Agung
26.
Bale Agung saka 20
27.
Bale Agung saka 24
28.
Bale Agung saka 12
29.
Bale Agung saka 16
30.
a-b Candi Bentar
II Madya Mandala
1.
Pasimpangan Dalem
Tarukan
2.
Palinggih Dukuh Sakti, bangunan yang ada meliputi :
a. Palinggih Dukuh Sakti
b. Piasan
3. Gedong Simpen
4. Jro Kawanan,
bangunan yang meliputi :
a. Kemulan rong 3 sthana Hyang Tri
Murti
b. Padmasari
c. Meru tumpang
2 sthana Bhatara Sri-Sedana
d. Gedong Pajenengan
e. Bale Piasan
5. Pemaruman
Agung
6. Bale
Pegat atau Bale Pangguangan
7. Bale
Pegat atau Bale Pangguangan
8. Bale Pelancang
9. Bale Pelancang
10. Bale
Paebatan
11. Bale
Perantenan Suci
12. Bale
Gong
13. Bale
Prajuru
14. Bale
Genah Punia
15. Bale
Pawedan
16. Bale
Pesantian
17. Bale
Pelancang
18. Bale Gong
Desa Petak
19. Bale Gong
Desa Pinggan
20. Bale Gong
Desa Sambirenteng
21. Palinggih Ratu
Ayu Mas Subandar
22. Bale
Kulkul
23. a-b Çang
Apit atau pintu masuk
24. Candi
Bentar
III Nista Mandala
1. a - b
Palinggih Apit Lawang
2. a - b
Palinggih Pasesanjan
A. Pohon
Beringin dan Palinggih Bingin
B. Pura Bujangga, bangunan yang ada meliputi :
1. Padmasana
2. Meru tumpang
3, Pajenengan Bujangga
3. Bale Piasan
C. Jro Kanginan, bangunan yang ada meliputi :
1. Meru tumpang
3 sthana Tri Murti
2. Padmasari
3. Gedong Sari
4. Palinggih Panca
Resi
5. Bale Piasan
6. Bale Piasan
7. Panggungan
D. Pura Tangguntiti, bangunan yang ada meliputi :
1. Palinggih
Ratu Mas Malanting
2. Palinggih
Ratu Ngurah Tangguntiti
3. Bale Piasan
4. Panggungan
5. Palinggih Ratu Gde Penyarikan
6. Bale Gong
E. Pura Beji
F. Jembatan
G. Palinggih Sang Hyang Haji Saraswasti, bangunan yang ada meliputi :
1. Padmasari
2. Bebaturan
3. Gedong
H. Tempat parkir
I. Jalan
J. Sungai
K. Kamar mandi dan warung
Sumber : Purana Pura Dalem Balingkang (2009)
Wah, ini yang harusnya udah ada sejak dulu,,
ReplyDeleteNice GAN :)
suksmaaaa..
ReplyDeleterinci sekali infonya nice
ReplyDeletedownload alfastamp app